Svim velikim osvajačima, prošlim i budućim
Apoteoza rata je slika ruskog ratnog umetnika
Apoteoza rata je slika ruskog ratnog umetnika Vasilija Vereščagina. Nakon što je završio sliku, Vereščagin je posvetio svoje delo „svim velikim osvajačima, prošlim, sadašnjim i budućim“. Slike je urađena tehnikom ulje na platnu. Prikazuje gomilu lobanja ispred zidina grada u centralnoj Aziji. Smatra se delom Vereščaginove turkestanske serije. Apoteozu rata Vereščagin je naslikao 1871. U to vreme, Vereščagin je boravio u Minhenu, u Nemačkoj, gde je naslikao 13 umetničkih dela (uključujući Apoteozu) koja prikazuju njegovo ranije putovanje sa carskom ruskom vojskom dok se kretala po celoj Centralnoj Aziji, boreći se protiv različitih frakcija i osvajajući ono što će postati ruski Turkestan. Kao klasično obrazovanog ratnog umetnika, njegova mnoga dela su bila fokusirana na scene bitki između ruske vojske i snaga kanata.
Apoteoza prikazuje gomilu ljudskih lobanja postavljenih na neplodnu zemlju; posledice bitke ili opsade. Vidi se da je jato ptica strvinara privučeno ljudskim ostacima; neke ptice su već sletele, dok druge lete ili se smeštaju na obližnjim drvećem. Tlo ispod njih je žuto, zemljano žuto prekriveno travom, upotpunjujući prljavu boju slonovače delimično izbeljenih lobanja. Senka koju baca humka, zajedno sa mnogim crnim otvorima prikazanim u vilicama očnim dupljama lobanja, dodaje osećaj dubine slici, što dodatno akcentuje razmeru stradanja. Planinski lanac služi kao linija razdvajanja slike, koja odvaja prostranstvo stepa od praznine neba, dok se u krajnjoj desnoj strani slike vidi grad Samarkand. Zidovi grada su vidljivo probijeni, što se odnosi na opsadu Samarkanda u leto 1868. u kojoj je ruski garnizon odbio napad Buharida. Gomila lobanja nalik na piramide se odnosi na mongolska osvajanja, jer je zabeleženo da su Mongoli gradili piramide od lobanja svojih neprijatelja. Dokumentovano je da se to dogodilo u Urgenču, Kijevu, Bagdadu i u samom Samarkandu 1220. Na ramu dela Vereščagin je napisao da je sliku posvetio "svim velikim osvajačima, prošlim, sadašnjim i budućim".
