Sat na zvoniku šabačke crkve nekada imao rimske brojeve
U vreme starog Šapca, sat na crkvi bio je najtačniji sat u gradu...
U vreme starog Šapca, sat na crkvi bio je najtačniji sat u gradu. U to vreme nisu sve kuće imale časovnike, pa su se ljudi orijentisali isključivo prema ovom satu jer predstavlja jedan od najizrazitijih simbola grada Šapca. Našim sugrađanima je malo poznato da je prvi sat na zvoniku šabačke crkve imao rimske brojeve a da je tek nakon rušenja i ponovne izgradnje crkvenog zvonika dobio nama prepoznatljiv izgled, sa arapskim brojevima. Saborna crkva je najviše postradala, jer je u njenom zvoniku visokom skoro 50 metara, bila smeštena austrougarska osmatračnica.
Nažalost, iako ređe spominjana činjenica, sam toranj je najverovatnije bio žrtva Srpske artiljerije. Naravno to nije sprečilo Austrougarske vojnike da prilikom povlačenja nakon poraza na Ceru i Kolubari, ponesu sa sobom svih sedam zvona Saborne crkve, urađenih 1858. u kragujevačkoj topolivnici.
Nemačka država je, posle rata, na ime reparacije platila izradu sedam polomljenih zvona ukupne težine sedam i po tona. Ali najvredniji i najznačajniji dar je sat za crkveni zvonik, posebne i retke izrade, koji se prvi put oglasio izbijanjem zvona na svakih petnaest minuta 11. jula 1924. godine. Sat je simbol grada skoro čitav jedan vek. Nažalost, zbog nedostatka majstora za održavanja, sat je pre četvrt veka umukao i svojim zvonom prestao da oglašava vreme.Inače mehanizam sata na šabačkom zvoniku je proizvod nemačke fabrike „J. F. Weule”, čiji je naziv još uočljiv i izum je nemačkog časovničara. Ova firma je inače poznata po izradi sata koji je trebalo samo jednom sedmično navijati, što je u to vreme predstavljalo revoluciju u časovničarstvu. Krajem 19. i početkom 20. veka kompanija svoje proizvode već izvozi širom sveta, a jedan od poznatijih biće joj karilon za Olimpijske igre u Berlinu 1936. godine.Inače kuriozitetu čitave priče doprinosi i istorijska uloga sinа vlasnika fabrike "Friedricha Weule juniora". Kao vatreni nacista svojevremeno putovao u Berlin da bi se obratio Adolfu Hitleru za počasno državljanstvo grada Bokenema.
Ali vratimo se na sadašnjost. Na svu sreću sat je 2019. renovirao inženjer Aleksandar Jelić iz Velikih Radinaca kod Rume u svojoj majstorskoj radionici. Inače ovaj inženjer je redak stručnjak za satove na tornjevima u Srbiji i ovom delu Evrope. Na radost Šapčana počelo je „novo vreme“ omiljenog sata na crkvenom tornju po kome su se „ravnali“, navijali i proveravali svoje satove naši preci punih sedam decenija dvadesetog veka.
