Mala istorija šabačke sokolane
Stvaranjem države u 19. veku Srbija je imala potrebe za školovanim ljudima. Tako je sa obrazovanim Srbima iz Vojvodine iz Novog Sada u Beograd 1857. godine stigao i slikar Stevan Todorović, koji je iste godine osnovao „Prvo srpsko društvo za gimnastiku i borenje“. To su bili prapočeci organizovanog bavljenja sportom...
Stvaranjem države u 19. veku Srbija je imala potrebe za školovanim ljudima. Tako je sa obrazovanim Srbima iz Vojvodine iz Novog Sada u Beograd 1857. godine stigao i slikar Stevan Todorović, koji je iste godine osnovao „Prvo srpsko društvo za gimnastiku i borenje“. To su bili prapočeci organizovanog bavljenja sportom. Na inicijativu dr. Vladana Đorđevića osnovano je 1882. godine „Beogradsko društvo za gimnastiku i borenje“. U upravu društva izabrani su Stevan Todorović i dr. Laza Kostić. Sledećih 10 godina društvo je raslo i osnivalo slična društva po Srbiji. Posle niza godina razdvajanja sa više ili manje uspeha Savez viteških društava Dušan Silni i Savez srpskih sokola ujedinili su se 8. 11. 1909. godine u Beogradu u Savez sokolskih društava DUŠAN SILNI. Na čelu saveza bio je Stevan Todorović. Sve sokolske Župe (Fruškogorska, Krajiška, Bosansko-Hercegovačka, Primorska i Župa u Americi) i društva ušle su 1911. godine u Savez srpskog sokolstva u Beogradu. Posle rata na Vidovdanskom saboru 1919. godine u Novom Sadu osnovan je Soko S. H. S.
Zbog vežbanja na neprikladnim mestima, ideja o izgradnji Sokolane ostvarena je dobrovoljnim prilozima građana, donacijom opštine i države, a po projektu inženjera Ante Gašparca. Monumentalna građevina Sokolane postavljena je na uglu dve ulice (Koste Abraševića i Miloša Obilića), sa jasno odvojenim delom u kome je smeštena sala za vežbanje od dela zgrade sa pomoćnim prostorijama. Pravougaona osnova građevine, sa glavnim prostorijama u središnjem delu, podređena je nameni. Zgrada je projektovana tako da ugaoni deo ima spratnost P+2S, a izduženi trakt sa salom za vežbanje ima visinski gabarit jednog sprata. Glavni akcenat dat je ugaonom delu, na kome je glavni portal sa stepeništem. Naizmenično smenjivanje ispupčenih i uvučenih površina ugaonog dela, kao i smelo suprotstavljanje jako izdužene horizontalne sale za vežbanje vertikali ugaonog dela - posebna su vrednost u arhitektonskom komponovanju.
Odsustvo dekorativne plastike sa fasadnih površina, nosači zastava kao i ravan krov nad ugaonim delom vezuju ovu građevinu za stil moderne, prisutne u gradskoj arhitekturi Šapca u trećoj i četvrtoj deceniji 20. veka.
